کابل کنترل چیست؟ انواع کابل کنترل

یکی از رایج‌ترین ابزار برای ایجاد اتصال و راه‌اندازی یک سیستم الکترونیکی، کابل کنترل (Control Cable) است. به همین دلیل انتخاب انواع کابل کنترل به بررسی عمیق و دقیقی احتیاج دارد. بنابراین در این پست قصد داریم به معرفی انواع کابل کنترل بپردازیم.

کابل کنترل چیست؟

کابل کنترل کابلی چند رشته است که در مدار های کنترلی برای انتقال سیگنال کنترل و حفاظتی استفاده میشود. کابل فرمان یا همان کابل کنترل مانند تمامی سیم و کابل موجود از دو قسمت هادی و عایق تشکیل شده اند که علاوه بر آن میتواند در انواع مختلف دارای لایه دیگری مانند شیلد باشد. شیلد کاربردی که در کابل کنترل شیلددار دارد این است که سیگنال ها رو از امواج و نویزهایی که ممکن است آنرا تحت تاثیر بگذارد، محافظت میکند.

ساختار کابل کنترل

شکل ظاهری و درونی این کابل ها به شیوه ای طرح ریزی شده اند که از مقاومت بالایی برخوردار باشند و این مقاومت به گونه ای بالا باشد که ضربات مکانیکی را متحمل شود، سطح مقطع این کابل پایین می باشد و از رشته هایی به تعداد 2 الی 61 عدد و با طرح های گوناگون عرضه می شود، کابل کنترل همچون کابل های دیگر از دو بخش عایق و هسته داخلی یا هادی به وجود آمده است.

تفاوتی که این کابل ها را از باقی کابل ها مستثنی می کند این است که:

• جنس هادی از مس نرم شده افشان 
• جنس عایق از آمیزه پی وی سی و مدل دی 
• رنگبندی عایق، برای تعداد 3 رشته سیم یا بیشتر، رشته سیم ارت با رنگ سبز و زرد در آخرین لایه و تعداد 5 رشته و بیشتر با رشته های شماره دار و نام گذاری شده
• روکش: پی وی سی، ترموپلاستیک رابر(TPR)یا لاستیک
• چیدمان رشته های کابل به صورت موازی
• 5 تا 40 درجه سانتی گراد بازه ی دمایی آن
• ولتاژ از 300 تا 500 ولت 
• ساختمان لایه CU/PVC/OSCR//PVC

انواع کابل کنترل در مواردی مثل

• راه‌اندازی سیستم و بررسی عملکرد ولتاژ آن
•  حوزه توزیع برق
• سیستم‌های خودکار
• خطوط مونتاژ کارخانجات
•  مراکز تولیدی
•  پست فشار قوی در نیروگاه‌ها
• جرثقیل و انواع بالابرها
• انواع دستگاه‌های نسوز
• آسانسور
• حتی در علم جذاب و پرطرفدار رباتیک مورد استفاده است.

همچنین آنها شامل بخش‌هایی از جمله زره، سیم ارت، هادی مسی، شیلد و روکش بیرونی هستند. ممکن است برای انتخاب انواع کابل کنترل با گزینه‌های زیادی مواجه شده‌ باشید.

انواع کابل کنترل کدام‌اند؟

اکنون به مهم‌ترین انواع کابل کنترل و کاربردهای آنها اشاره می‌کنیم.

براساس شکل ظاهری

• کابل کنترل زره دار
• کابل کنترل زره دار و سربدار
• کابل کنترل شیلددار
• کابل کنترل شیلددار زره دار
• کابل کنترل شیلددار سربدار

از نظر عایق

• کابل کنترل با عایق پلی اتیلن XLPE
• کابل کنترل پی وی سی PVC

براساس استاندارد جهانی

 از نظر استاندارد سطح جهانی انواع کابل کنترل به‌صورت

• کابل کنترل افشان
• کابل کنترل نیمه افشان
• کابل کنترل دارای شیلد
• کابل کنترل مفتولی
• کابل کنترل نسوز
• کابل کنترل تخت

براساس استاندارد VDE

• کابل کنترل SY: برای مکانهایی که فشار و تنش های کمی دارند این نوع کابل بدون شیلد هستند.
• کابل کنترل CY: برای مکانهایی که فشار متوسط مکانیکی وجوددارد و این نوع کابل دارای محافظ اند.
• کابل کنترلYY: برای مکانهایی که فشار بالای مکانیکی وجوددارد و این نوع کابل دارای محافظ اند.

براساس اندازه قطر سیم گرد یا Amiercan Wire Gauge

به‌طور کلی مقیاس AWG برای اندازه‌گیری میزان قطر سیم گرد انواع کابل کنترل مورد استفاده قرار می‌گیرد. براساس این مقیاس، انواع کابل کنترل در اندازه‌های گوناگونی تحت عنوان گیج (Gauge) تقسیم بندی می‌شوند. این نوع از انواع کابل کنترل در سایزهای بین 2 تا 28 AWG هستند. البته انواع کابل کنترل رایج بین 4 تا 14 AWG مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اکنون به کاربردهای این نوع از انواع کابل کنترل به شرح زیر می‌پردازیم:

• کابل کنترل 4 گیج: این نوع از انواع کابل کنترل برای استفاده در کوره‌های برقی عظیم تا اندازه 60 آمپر کاربرد دارد.
• کابل کنترل 6 گیج:  این نوع از انواع کابل کنترل برای استفاده در تهیه و پخت غذا در بازه بین 40 تا 50 آمپری کاربرد دارد.
• کابل کنترل 10 گیج: این نوع از انواع کابل کنترل برای استفاده در خشک‌کن‌های برقی در بازه بین 240 ولت و همچنین در آبگرمکن‌های 30 آمپری برقی کاربرد دارد.
• کابل کنترل 12 گیج:  این نوع از انواع کابل کنترل به‌طور کلی برای مصارف خانگی از جمله حمام، در بازه 120 تا 20 آمپر کاربرد دارد.
• کابل کنترل 14 گیج: این نوع از کابل کنترل برای روشنایی منازل در بازه 15 آمپری کاربرد دارد.

براساس میزان تحمل درجه حرارت 

انواع کابل کنترل تا 900 درجه سانتی‌گراد توانایی تحمل درجه حرارت و افزایش دما را دارند.

براساس نوع ولتاژ

بر مبنای نوع ولتاژ، انواع کابل کنترل بین 300 تا 1000 ولت مورد استفاده قرار می‌گیرند. کابل کنترل معمولی اغلب در بازه 300 تا 500 یا 600 ولت به کار برده می‎شود:

• کابل کنترل افشان NYMHY

ولتاژ: 600-1000

هادی: کلاس 5 مس افشان

• کابل کنترل افشان NYSLY

ولتاژ: 300-50

هادی: کلاس 5 مس افشان

• کابل کنترل N2XY

ولتاژ: 600-1000

هادی: مس آنیل شده مفتولی کلاس یک و یا نیمه افشان کلاس دو

• کابل کنترل NYY

ولتاژ: 600-1000

هادی: مس کلاس دو افشان کلاس یک

براساس نوع پروژه

 بر مبنای نوع کار و پروژه مورد نظر می‌توانیم از انواع کابل کنترل نسوز، تحت فرمان و یا از نوع کابل کنترل ضد آب استفاده کنیم.

ویژگی های کابل کنترل یا فرمان

• در برابر فشار و نیرو های وارد شده از سمت محیط پایداری می کند.
• در برابر آتش مقاوم است.
• دارای عایق محافظتی مقاوم  است و محافظت کننده از کابل است.
• در برابر جانورانی مثل موش مقاوم است.
• ضد آب است و در برابر آب مقاومت می کند.
• سیگنال های سیستم الکتریکی را کنترل و نظارت می کند.
• در برابر مواد نفتی مقاوم است.

 مزایا و قابلیت‌ها انواع کابل کنترل

در ابعاد وسیع شاهد کاربرد فوق‌العاده انواع کابل کنترل هستیم. اکنون به مهم‌ترین خصوصیات کلیدی انواع کابل کنترل می‌پردازیم:

انواع کابل کنترل، براساس نوع ساخت، سبک وزن و انعطاف‌پذیر هستند.

راندمان و کارکرد انواع کابل کنترل بسیار بالا است.

انواع کابل کنترل در برابر حرارت و دمای بالا، بسیار مقاوم هستند.

انواع کابل کنترل در مقابل خوردگی و فرسایش نیز مقاومت بالایی دارند. به همین دلیل عمر مفید آنها نسبتاً طولانی است.

انواع کابل کنترل از سیستم و تجهیزات در برابر انواع نوسانات ولتاژ محافظت می‌کنند.

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های انواع کابل کنترل، استفاده آنها در تیر برق‌های قدیمی است.

انواع کابل کنترل برای هرگونه فعالیتی در دسترس مشتریان قرار می‌گیرد.

انواع کابل انتقال داده و کاربرد آن در سه دسته اصلی جفت پیچ خورده، کواکسایل و کابل فیبر نوری دسته بندی می شوند. انتقال سیگنال ها در این کابل ها در فرکانس های مختلفی صورت می پذیرد و هرکدام کاربردهای مخصوص به خود را دارد.

تفاوت کابل کنترل و ابزار دقیق 

گاهی کابل کنترل با ابزار دقیق رو یکی میدانند اما در واقع تفاوتهای زیادی  دارند.

• تعداد رشته: تعداد رشته کابل کنترل بیشتر از کابل ابزار دقیق است.
• ولتاژ: کابل کنترل برای ولتاز بالا طراحی شده است اما کابل ابزار دقیق ولتاژ پایین است.
• شکل قرارگیری کابل ها: کابل کنترل به شکل هسته ای و کابل ابزار دقیق به شکل زوج بوده است.
• کابل ابزار دقیق حتما به شیلد احتیاج دارند ولی کابل کنترل میتواند شیلد نداشته باشد و ویژگی دیگری داشته باشد.

جمع‌بندی

یکی از مهم‌ترین تجهیزات مورد نیاز برای انتقال ولتاژ ایده‌آل، کابل کنترل است. در این مقاله به بررسی ویژگی ها، کاربردها و مشخصات انواع کابل کنترل پرداختیم. برای اطلاع از قیمت کابل ابزار دقیق به سایت نید صنعت مراجعه فرمایید.