سیم و کابل چیست؟ تفاوت سیم با کابل

آشنایی با مفهوم سیم و کابل و بررسی تفاوت آنها

سیم و کابل چیست؟

با پیشرفت تکنولوژی و البته صنعت برق، صنعت کابل سازی نیز با پیشرفت‌های زیادی همراه شد و باعث پیدایش و تولید سیم و کابل برق شد.

سیم برق چیست؟

سیم برق (Wire) استوانه‌ای نرم و انعطاف‌پذیر است که از یک هادی فلز رسانای جریان الکتریکی و یک عایق که فلز رسانا را احاطه کرده تشکیل شده است.
البته سیم ها میتوانند دارای روکش یاعایق و یا بدون روکش باشند.
وظیفه آن انتقال انرژی الکتریکی به منظور انتقال توان و یا سیگنال الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر است.
هادی آن میتواند از جنس مس یا آلومینیوم باشد. در تمام وسایلی که حتی بخش کوچک آنها با برق کار می‌کند، خانه‌ و ساختمان تا کاوشگرهای ایستگاه‌های فضایی در مریخ از سیم برق استفاده می‌شود.
این کالا علاوه بر هدایت جریان الکتریکی باید توانایی تنش‌های مکانیکی را نیز داشته باشد.

کابل برق چیست؟

کابل برق مجموعه‌ای از یک رشته یا چند رشته سیم های به هم پیچیده است که  دارای یک یا چند لایه عایق هستند و جریان الکتریکی را جهت انتقال توان و یا انتقال سیگنال هدایت می‌کند.
در ابتدا کابل برق فقط برای انتقال توان الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گرفتند اما با ظهور صنعت مخابرات از کابل جهت انتقال سیگنال نیز استفاده شد.
همانطور که می‌دانیم کابل برق از تعدادی رشته سیم داغ حامل جریان و سیم خنثی و سیم ارت تشکیل شده است و تعداد رشته سیم‌های آن بر اساس نیاز و کاربری تعیین می‌شود.
جنس هادی کابل هم مانند سیم از هادی با جنس فلز رسانا مس یا آلومینیوم است که با یک یا چند لایه عایق پوشانده شده است.
کابل ها با توجه به کاربرد به انواع مختلفی تقسیم میشوند.
برای مطالعه بیشتر انواع سیم و کابل برق به این مقاله مراجعه کنید.

تفاوت سیم و کابل چیست؟

شباهت های سیم و کابل شناخت و تشخیص این دو کالا را دچار مشکل کرده است. ولی به راستی تفاوت سیم و کابل برق در چیست؟ ابتدا به از برخی تعابیر غلط در مورد تفاوت این دو کالا رایج است، می‌پردازیم:

اشتباه رایج شماره 1: ضخامت سیم کمتر از کابل است!؟ شاید این مورد رایج‌ترین اشتباه در مورد تفاوت‌های سیم و کابل در میان عامه مردم باشد. سیم و کابل برق در سایزهای مختلف تولید می‌شوند. بنابراین ضخامت و سطح مقطع نمی‌تواند یکی از فرق های بین سیم و کابل باشد. سایز سیم برق از 0.75 تا 300 میلی‌متر مربع تولید می‌شود در حالی که انواع سایز کابل برق نیز از 0.75 تا 500 میلی‌متر مربع تولید می‌شود.

اشتباه رایج شماره 2: سیم برق جریان کمتری نسبت به کابل برق عبور می‌دهد!! فراموش نکنید که جریان عبوری قابل تحمل توسط هادی به جنس، سطح مقطع و طول آن وابسته است بنابراین در سایز مقطع یکسان سیم و کابل برق به یک اندازه جریان برق را عبور می‌دهند.
حال  که با اشتباهات رایج در شناخت سیم و کابل برق پی بردیم، به بیان تفاوت های اصلی میان سیم و کابل برق می‌پردازیم:

ساختمان سیم و کابل برق

ساختار سیم و کابل برق بر اساس کاربرد و صنعت مورد استفاده متفاوت است. برای مثال کابل مخابراتی و ابزار دقیق کاملا ساختار متفاوتی با سیم و کابل فشار ضعیف دارند. اما با این حال آنچه در مورد ساختار تمام سیم و کابل‌ها مشترک است هادی آن به عنوان رسانا و عایق سیم و کابل است.
تفاوت سیم و کابل از نظر:

• هادی
• عایق
• مقاومت
• ضخامت
• ولتاژ
• سطح مقطع
• تعداد رشته
• طول عمر

هادی Conductor

باید گفت مهمترین بخش از ساختار هر کابلی هادی آن است.
کلمه هادی به معنای هدایت کننده و نقش آن در سیم و کابل هدایت جریان الکتریکی است. هادی باید رسانای خوب جریان الکتریکی باشد. بنابراین از فلزات با رسانایی بالا استفاده می‌کنند.
بهترین فلزات از نظر رسانایی طلا و نقره هستند اما با توجه به قیمت بالای این فلزات در سیم و کابل از فلز مس استفاده می‌شود.
در سال‌های فلز آلومینیوم نیز یکی از هادی هایی است مورد توجه قرار گرفته است. با اینکه آلومینیوم رسانایی کمتری نسبت به مس دارد اما بسیار سبک و ارزان تر از مس است.
هادی کابل و سیم میتوانند از جنس مس یا آلومینیوم باشند و شبیه هم هستند و تفاوتی ندارند.

عایق Insulation

عایق لایه ای است که پیرامون هادی قرار می‌گیرد و وظیفه آن جلوگیری از نشت جریان است. عایق کابل برق معمولا از جنس PVC و XLPE است.
علاوه بر آن حفاظت از هادی دربرابر صدمات فیزیکی و حرارتی، جلوگیری از پراکنده شدن سیم یا کابل و افزایش عمر کابل از مهمترین وظایف عایق است.
سیم ها چون دارای یک هادی اند با یک لایه روکش، عایق میشوند. کابل ها دارای هادی با دو روکش، عایق میشوند. مهمترین وجه تمایز کابل برق از سیم برق در عایق آن است. در کابل برق علاوه بر عایق سیم، روکش دیگری به عنوان عایق کابل قرار می‌گیرد که غالبا از جنس PVC است.

مقاومت

کابل های برق نسبت به سیم های برای مقاومت بیشتری دارند.
کابل ها بخاطر داشتن آرمور یا شیلد یا عایق اضافی در کابل مقاومت بیشتری دارند.

ضخامت

ضخامت کابل ها نسبت به ضخامت سیم بیشتر است زیرا کابل ها دارای عایق و روکش بیشتری نسبت به سیم ها هستند و از طرفی کابل ها از چند رشته سیم تشکیل میشوند.

ولتاژ

یکی دیگر از تفاوت سیم و کابل ها تحمل کافی در برابر ولتاژ های متفاوت است.
سیم ها تحمل فشار قوی یا بالا را ندارند. کابل ها از چند رشته سیم بهم تابیده با روکش یا زره باشد میتواند ولتاژ فشار قوی را تحمل کند.

سطح مقطع

سطح مقطع کابل ها از سیم ها بیشتر است.
حداکثر سطح مقطع که سیم ها پوشش میدهند تا 150 میلیمتر مربع است اما کابل ها میتوانند بالاتر از 240 میلی متر مربع را پوشش بدهند.

طول عمر

یکی دیگر از تفاوت سیم و کابل ها طول عمر آنها نسبت به هم است.
کابل ها نسبت به سیم ها دارای طول عمر بیشتر هستند.
به دلیل داشتن عایق دو گانه در کابل ها و گاهی هم در بعضی کابل ها زره دار بودن بر عمر و دوام کابل می افزاید.

تعداد رشته

سیم ها تک رشته اند. کابل ها میتوانند تک رشته یا چند رشته باشند. تعریف اینکه کابل ها حتما چند رشته اند اشتباه است. زیرا کابل های فشار قوی تک رشته هم وجود دارد. پس سیم برق معمولا به صورت تک رشته است. البته فراموش نکنید کابل تک رشته هم وجود دارد ولی معمولا سیم های برق دارای یک رشته هادی هستند.

بیشتر بدانید:

راهنمای خرید سیم و کابل برق

انواع سایز سیم و کابل برق

انواع سیم برق ساختمان

سیم افشان چیست و انواع سیم افشان

کابل افشان چیست و انواع کابل افشان

تفاوت کابل افشان و مفتولی

تفاوت سیم فاز و نول و ارت