کابل برق مفتولی چیست؟ انواع کابل برق مفتولی و کاربرد آن

کابل برق مفتولی چیست؟ کاربرد این نوع کابل کجاست؟ انواع کابل برق مفتولی، چگونه سایز آن مشخص می‌گردد؟ در این مقاله به تمام این سوالات پاسخ داده شده است.

کابل برق مفتولی چیست؟

کابل برق مفتولی یکی از انواع سیم و کابل می باشد که همان‌طور که از اسم آن مشخص است ابزاری برای انتقال جریان برق محسوب می‌شود که با توجه به اهمیت تامین ایمنی بستری که برق از آن عبور می‌کند از جنس مفتول برای ساخت آن استفاده می‌شود.
این مقاله از این جهت به معرفی کابل برق مفتولی می‌پردازد که به دلیل ریسک بالای خسارات جانی و مادی در صورت وجود هرگونه نقص در کابل برق مفتولی و احتمال بروز حوادث بسیار تلخ، فعالان در عرصه‌های مختلف صنعت در زمان خرید این محصول به کیفیت آن دقت کافی داشته باشند که لازمه آن آشنایی قبلی با کابل برق مفتولی است، پس لطفا در این مقاله با ما همراه باشید.

کابل مفتولی کابلی است که از یک هادی تک مفتول یا تک رشته است که با وجود تک رشته بودن ضخامت بالایی دارد و انعطاف پذیری چندانی ندارد که در بخش‌های مختلف درون‌شهری و برون‌شهری برای انتقال برق از آن استفاده می‌شود.
این نوع کابل بیشتر برای وارد مدار کردن جریان برق شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد و به طور کلی کابل‌هایی که روی تیرهای نصب شده در کوچه و خیابان مشاهده می‌کنید از همین نوع هستند. کابل مفتولی به کابل خشک یا کابل زمینی هم شناخته میشود.

انواع کابل برق مفتولی

کابل‌های مفتولی براساس نوع سیم مفتول و براساس مقاوت به انواع مختلفی تقسیم می شود که در ادامه به آنها می پردازیم:

• کابل مفتولی سبک

انواع کابل مفتولی سبک در بخش‌های غیر صنعتی کاربرد دارند و برای انتقال برق با ولتاژ 300 تا 500 استفاده می‌شوند. سبک بودن این نوع کابل به دلیل تعبیه مس‌های سبک در داخل آن است. کابل مفتولی سبک، ابزاری مناسب برای صرفه‌جویی اقتصادی در مصرف برق است.

• کابل مفتولی سنگین یا NYY

انواع کابل مفتولی سنگین نیز به این دلیل که در زیر زمین به کار می‌رود از مس به مقدار زیاد در آن‌ها استفاده می‌شود به همین دلیل به آن کابل مفتولی سنگین  یا کابل nyy گفته می‌شود. ولتاژ کابل مفتولی سنگین، 600 تا 1000 است.

• کابل مفتول تک رشته ای

این مدل کابل ولتاژ پایینی دارد و در روند برق رسانی به کار برده می شود .از این نوع کابل در زیر زمین ، برق رسانی ساختمان  و محل هایی که ممکن است سیم آسیب ببیند از این نوع کابل استفاده می شود .

انواع کابل مفتولی از نظر جنس هادی

• کابل مفتول آلومینیوم

باتوجه به نام این کابل باید درک  کرد که هادی این کابل از آلومینیوم تشکیل  شده است، باداشتن مزیت سبک بودن الومینیوم  استفاده شده در کابل ،کاربرد آن راحتر می باشد زیرا به راحتی خم و می توان به آن شکل داد، از لحاظ اقتصادی انتخاب کابل آلومینیومی به صرفه ترمی باشد 

• کابل مفتولی مسی

جنس هادی بکار رفته شده در این کابل مفتولی از مس می باشد، از این کابل مفتولی مسی برای مکان هایی که نیاز به نصب ثابت دارند استفاده می شود.
جنس این کابل pvc می باشد، کابل مفتولی مسی در توع سبک و سنگین تولید می شود.
قیمت این کابل نسبت به کابل مفتولی آلومینیومی بیشتر می باشد و این کابل ها با نام های کابل خشک نیست شناخته شده اند.
 

سایز کابل مفتولی

کابل‌های مفتولی با توجه به مقدار جریان برقی (آمپر) که قرار است از آن عبور داده شود و مکان استفاده آن در سایزهای مختلفی تولید و عرضه می‌شوند. برای مثال ضخامت کابل‌های نمره 10 تقریبأ، حدود 3 میلی‌متر، کابل نمره 14، 2 میلی‌متر و کابل‌های نمره 16 و 18 نیز به ترتیب 1.5 و 1.2 میلی‌متر ضخامت دارند.

کابل‌های مفتولی 2 در 10معمولأ برای مصرف در بخش‌های صنعتی، ساختمان‌سازی کاربرد دارند و کابل‌های مفتولی 6 در 4 نیز برای نصب در زیر گچ‌بری، جعبه کلید‌های اتصال، ساختمان‌های تجاری و مناطق مرطوب استفاده می‌شود. همچنین از کابل مفتولی 2 در 6 برای برق تک فاز استفاده می‌شود البته به صورت کابل زمینی برای مسافت‌های مختلف نیز کارایی دارد. به طور کلی سایز کابل‌های مفتولی از 1 تا 10 متغیر هستند.

کاربرد کابل برق مفتولی

کابل مفتولی همان کابل برق با رشته های ضخیم مس است که در مقابل کابل افشان که شامل چند‌رشته مس نازک است، قرار می‌گیرد. کاربرد انواع کابل‌های مفتولی را نمی‌توان به یک یا چند مورد محدود کرد زیرا با توجه به نوع پروژه، کاربرد کابل‌های مفتولی میتواند کاربردهای متعددی پیدا می‌کنند:

1. در بخش صنعت: کاربرد کابل‌ مفتولی درصنعت در موتورهای الکتریکی و در ابزار مخابراتی استفاده می‌شود چرا که در برابر گرما مقاومت زیادی از خود نشان می‌دهد.
2. در صنعت خودروسازی نیز از کابل‌های مفتولی برای بخش‌های مختلف خودرو از جمله در وسایل گرمایشی استفاده می‌شود.
3. ساخت لوازم خانگی: شاید این بخش را بتوان به عنوان یکی از مهم‌ترین زمینه‌های استفاده از کابل‌های مفتولی معرفی کرد.
4. برای ساخت کولر گازی، متراژهای زیادی از کابل‌های مفتولی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
5. برقراری ارتباط در وسایل و روش‌های نوین ارتباطی. امروزه برای استفاده از خدمات اینترنتی نیاز مبرم به کابل‌های مفتولی بیش از گذشته احساس می‌شود.

ساختار کابل مفتولی

کابل‌های مفتولی از یک رشته ساخته می‌شوند و هادی آن‌ها نیز تک هسته ای و از جنس مس و بعضی مواقع آلومینیوم است.
شیلد یا عایقی که روی کابل مفتولی را پوشش می‌دهد از پلیمر ساخته شده است، بعضی از این کابل های مفتولی از ساختار بیشتری تشکیل شده است برای مثال از زره یا پوشش میانی یا پوشش جدا کننده استفاده شده است، مشخصات کابل‌های مفتولی موضوعی است که با ذکر مزایا و معایب این محصول آشکار می‌شود.

 

مزایای استفاده از کابل برق مفتولی

در این است که:

1. به راحتی فرم می‌گیرند
2. قیمت کابل مفتولی در مواردی که قصد استفاده از متراژهای زیادی از کابل را داشته باسید بسیار مقرون به صرفه است.
3. در کابل‌های مفتولی در مقایسه با سایر کابل‌ها، موارد قطعی برق کم‌تر گزارش شده است.
4. استفاده از کابل‌های مفتولی آلومینیومی برای نصب در تابلوها به دلیل پایین ریسک اتصال بسیار متداول است
5. در این نوع از کابل‌ها به دلیل استفاده از عایق علاوه بر محافظ، احتمال نشت برق به شدت کاهش پیدا می‌کند.
6. کابل مفتولی به دلیل مقاومت در مقابل رطوبت و کاهش زنگ‌زدگی در موارد متعددی کاربرد پیدا می‌کند.
7. سطح صاف و یکدست کابل مفتولی یکی دیگر از ویژگی‌های آن محسوب می‌شود.
8. طول عمر زیاد کابل مفتولی یکی از مزایای است که بیشتر فعالان در عرصه صنعت را به سمت خرید آن سوق می‌دهد. این نوع کابل اگر شرایط مناسب آب و هوایی قرار بگیرد نزدیک به 70 سال عمر می‌کند.
9. دسترسی به کابل مفتولی برای اشخاص در تمام شهرها امکان‌پذیر است.
10. مقاومت کابل مفتولی در مقابل خزش‌های داخل کابل به دلیل استفاده از مس در آن زیاد است.
11. راحتی نصب و قلع‌پذیری

معایب کابل مفتولی

عبارتند از:

1. ایجاد حالت شکنندگی در کابل پس از گذشت مدت زمانی، به این دلیل که الکترون‌ها در زمان حرکت سعی می‌کنند در بخش خارجی رسانا حرکت داشته باشند.
2. انعطاف پذیری زیادی ندارد نسبت به کابل افشان
3. این کابل ها مقاومت کمتری نسبت به کابل افشان دارد.

سیم برق مفتولی چیست؟

سیم برق مفتولی نوعی سیم خشک و انعطاف‌ناپذیر است که هادی آن از مس آنیل ساخته شده و به عنوان سیم نصب ثابت نیز شناخته می‌شود. عایق مورد استفاده برای ساخت سیم مفتولی، از جنس پلیمر است، این نوع سیم بیشتر برای برق‌رسانی در داخل تابلوها، زیر گچ و داخل لوله استفاده می‌شوند سیم‌هایی را که برای انتقال برق مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سیم برق مفتولی با توجه به مقدار ولتاژ برقی که قرار است از طریق سیم منتقل شوند همچنین بر اساس نوع هادی به کار رفته در سیم، نوع پوشش الکتریکی و مکانیکی و رشته‌های آن می‌توان سیم برق مفتولی را به چند دسته تقسیم کرد که در این بخش به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:

1. کابل‌های هوایی: کابل‌های هوایی برای تعبیه روی تیرهای برق استفاده می‌شوند. داخل کابل‌های هوایی از سیم‌های فولادی استفاده می‌شود.
2. کابل زمینی: این نوع کابل برای انتقال جریان برق در مکان‌هایی که تردد آن زیاد نیست مورد استفاده قرار می‌گیرند.کابل زمینی در مقایسه با سایر کابل‌ها خشک‌تر و انعطاف‌پذیری آن نیز کم‌تر است. لازم به ذکر است که به دلیل قیمت زیاد کابل فیبر نوری، کابل زمینی در کشور ما بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد برای اطلاع بیشتر از کابل خشک چیست کلیک نمایید.

 در زمان خرید سیم برق مفتولی یا کابل مفتولی به نکات زیر توجه داشته باشید:

1.  دقت کنید تا حتما محصول خریداری شده با استانداردهای ایران یعنی ISIRI یا استاندارد بین‌المللی  IEC 60228 منطبق باشد. این نوع سیم مطابق با استاندارد ملی ایران باید تک هادی یا نیمه افشان باشد، این نوع سیم در رنگ‌های مختلف تولید می‌شود و به صورت حلقه در داخل کیسه یا روی قرقره عرضه می‌شود.
2. هادی باید حتما از جنس مس باشد و در صورتی که هادی از آلومینیوم ساخته شده باشد باید مطابق با استاندارد ملی ایران، از مقطع 10 میلی‌متر مربع استفاده شده باشد.
3. برخی در زمان خرید سیم برق مفتولی تصور می‌کنند هر چه وزن محصول سنگین‌تر باشد کیفیت آن بالاتر است در حالی که این تصور اشتباه بوده و وزن را نباید معیار تشخیص کیفیت قرار داد.
4. پوشش عایق روی سیم باید از استقامت مکانیکی یا قابلیت ارتجاعی برخوردار باشد.
5. عایق باید به طور کامل بخش هادی سیم را در برگرفته باشد.
6. عایق باید به هادی چسبیده باشد اما این چسبندگی باید به گونه‌ای باشد که جدا کردن عایق، به هادی آسیب نزند.
7. ضخامت عایق روی سیم نباید از حد استاندارد پایین‌تر باشد.
8. غلاف روی سیم نیز نباید به عایق کابل چسبیده باشد
9. ضخامت غلاف نیز باید مطابق با استاندارد باشد.
10. اگر قصد دارید از سیم برق مفتولی برای انتقال جریان برق با شدت زیاد استفاده کنید حتما ضخامت کابل را در زمان خرید مد نظر قرار بدهید چون اگر کابل برق به اندازه کافی ضخیم نباشد، در طی مدت زمان کوتاهی از بین می‌رود

سیم مفتولی با توجه به ولتاژ برقی که می‌تواند منتقل کند به دو دسته تقسیم می‌شود:

1. سیم برق مفتولی با ولتاژ 300/500
2. سیم برق مفتولی با ولتاژ 450/750

نکته هم در زمان نصب کابل مفتولی این است که نباید میزان خم شدن کابل از 12 تا 15 برابر قطر کابل کم‌تر باشد.

اتصال کابل مفتولی چگونه است؟

اتصال کابل برای ایجاد ایمنی باید به وسیله دستگاه‌ها و تجهیزات مربوطه انجام شود. یکی از نکات مهم در زمان اتصال، پیدا کردن نقطه اتصال است. در واقع یک کابل برق ممکن است به طور مستقل متصل شود یا با اضافه شدن به کابل دیگر جریان برق را از خود عبور بدهد. در زمان اتصال انواع کابل های مفتولی باید به نکات زیر توجه شود:

1. یکی از موارد مهم که از لحاظ ایمنی اتصال کابل مفتولی باید به آن توجه داشت؛ محکم بودن نقطه اتصال است. اگر اتصال به طور ایمن انجام نشود با افزایش دما، ریسک آتش‌سوزی افزایش می‌یابد.
2. متناسب بودن قطر اتصال با قطر کابل
3. استاندارد بودن سایز کابل
4. به کارگیری تجهیزات با کیفیت در زمان اتصال
5. یکسان‌سازی در بخش قطع شده کابل

پس از بیان نکات ایمنی در این بخش به نحوه اتصال کابل مفتولی پرداخته می‌شود:

• اتصال دو سیم برق با استفاده از درپوش: در این روش دو سر سیم که از قبل لخت شده‌اند به یکدیگر متصل خواهند شد و درپوش مخصوص روی آن‌ها قرار می‌گیرد و سپس محل اتصال با چسب پوشش داده می‌شود.
• روش ترمینال butt splices: در این روش سر سیم لخت شده داخل ترمینال برق گذاشته می‌شود و با استفاده از انبردست فشار داده تا محکم شود. همین روش برای سر دیگر کابل نیز به کار گرفته می‌شود، سپس با قرار دادن سیم وارنیش روی بخش اتصال و ایجاد کمی حرارت می‌توانید از ایمن بودن اتصال مطمئن شوید.

 ویژگی کابل مفتولی با کیفیت

همان‌طور که در ابتدای مقاله اشاره شد با توجه به اهمیت و کاربرد زیاد کابل‌های مفتولی در صنایع مختلف، انتخاب یک کابل با کیفیت می‌تواند علاوه بر خوش‌نام کردن شما نزد مشتریان، ایمنی را برای تولیدکنندگان در زمان تولید و برای مصرف‌کنندگان به ارمغان می‌آورد.
یک کابل مفتولی در صورتی که واجد شرایط زیر باشد به عنوان یک محصول با کیفیت شناخته می‌شود:

1. سیم هادی باید در بخش مرکزی کابل تعبیه شده باشد.
2. ضخامت پوشش کابل در تمام نقاط ان باید یکسان و یکنواخت باشد.
3. سیم‌های مسی به کاررفته در کابل نباید دچار زنگ‌زدگی شده باشند
4. کابل باید کاملأ منعطف باشد زیرا قرار است در بخش‌های مختلف یک محصول استفاده شود.
5. از فلز باید به مقدار کافی در کابل مفتولی استفاده شده باشد. استفاده کم باعث نارسا شدن کابل و استفاده بیش از حد منجر به هدر رفتن مس خواهد شد.
6. نمای بیرونی کابل باید به طور کامل صاف باشد. وجود هرگونه فرورفتگی یا برجستگی در کابل نشان از کیفیت پایین کابل دارد.

بهترین کابل مفتولی

بهترین کابل مفتولی، کابلی است که علاوه بر برخورداری از نشان استاندارد، ظاهر آن نیز سالم بوده و هیچ‌گونه برآمدگی یا برجستگی در کایل مشاهده نشود. البته به طور کلی‌ معیار احراز کیفیت برای هر کابلی با توجه به مورد استفاده از آن باید تعیین شود که پیش از خرید کابل برق مفتولی به آن توجه شود.

تفاوت کابل افشان و کابل مفتولی چیست؟

کابل مفتولی مقاومت اهمی بالاتر ، قیمت پایین تر ، انعطاف پذیری کمتر،مقاومت بالاتر(دربرابر ساییدگی ،خوردگی، ضربه و...دارد) نسبت به کابل افشان دارد برای مطالعه بیشتر به کابل افشان چیست مراجعه کنید.

نتیجه‌گیری

با توجه به کاربرد وسیع انواع کابل‌های مفتولی در صنایع مختلف و اهمیت ایمنی و کیفیت محصول، استفاده از کابل مرغوب، یکی از گام‌های مهمی است که برای توسعه برداشته می‌شود.
همان طور که گفته شد به کار بردن کابل استانداردی که کارایی لازم را در بخش مربوطه داشته باشد در نهایت منجر به تولید محصولات با کیفیت خواهد شد. شما اگر جزء فعالان در عرصه صنعت هستید یا برای ساختمان‌سازی و سایر فعالیت‌های تجاری به کابل مفتولی نیاز دارید با اعتماد به این مجموعه محصول مورد نظر خود را سفارش بدهید، فقط کافی است با ما تماس بگیرید تا راهنمایی لازم به همراه کاتالوگ محصول در اختیار شما قرار بگیرد.